Oorzaak onduidelijk
Het vele onderzoek dat urologen en andere specialisten verrichten heeft helaas nog niet de oorzaak of de oorzaken van IC/BPS kunnen blootleggen. Dat is heel frustrerend voor zowel patiënten als artsen.
Binnenkant blaas
Vaak is de laag die de binnenzijde van de blaas moet beschermen, aangetast. Hierdoor kunnen stoffen zoals ammoniak en kalium de blaaswand irriteren. De symptomen van IC/BPS ontstaan vaak na een operatieve ingreep, zoals een baarmoederoperatie of een prostaatoperatie of na een ernstige blaasontsteking. Maar soms ontstaan de symptomen spontaan, zonder duidelijke aanleiding. Niet elke IC/BPS-patiënt heeft direct last van meerdere klachten. Het kan ook zijn dat er (aanvankelijk) alleen sprake is van pijnlijke aandrang, vaak moeten plassen of continue pijn in de blaas. Die klachten moeten wel enige tijd aanhouden, voordat er mogelijk sprake is van IC/BPS. De klachten kunnen namelijk ook een andere oorzaak hebben of van tijdelijke aard zijn. Houden ze echter aan, dan is verder onderzoek gewenst. Bijna altijd kom je dan bij een uroloog terecht. Een uroloog is een specialist van de urinewegen, blaas en geslachtsorganen. Pas als een aantal bevindingen positief is en een aantal andere ziekten uitgesloten is, kan de diagnose IC/BPS gesteld worden.
Theorieën
Er bestaan echter wel theorieën over de mogelijke oorzaken van interstitiële cystitis of blaaspijnsyndroom. Zo wordt gedacht in de richting van een auto-immuunreactie. Een verstoring in het auto-immuunmechanisme zorgt dat het lichaam antistoffen maakt tegen het eigen lichaam, in dit geval de eigen urine. Gebleken is namelijk dat bij de ziekte van Sjögren – een auto-immuunaandoening met als symptomen onder meer droge ogen en een droge mond – opvallend vaak IC/BPS voorkomt. Ook bij mensen met reumatische aandoeningen kunnen IC/BPS-klachten optreden, de combinatie van IC/BPS en reuma komt vaker voor.
Daarnaast wordt onderzocht of een teveel aan mestcellen in het lichaam een onderliggende oorzaak kan zijn. Deze theorieën duiden erop dat IC/BPS niet uitsluitend een aandoening van de blaas is, maar een systemische ziekte, waarbij meerdere organen en weefsels aangedaan zijn.
Er zijn ook onderzoekers die denken dat de beschadiging van de blaaswand veroorzaakt zou kunnen worden door een bacteriële infectie, door stoornissen in de slijmlaag van de blaas, door een neurogene ontsteking of door een dysfunctie van de bekkenbodemspieren.
Invloed geslachtshormonen
Bij vrouwelijke patiënten is vaak sprake van het toenemen van de klachten net voor de menstruatie, tijdens de ovulatie of na inname van de pil. Ook tijdens de overgang ondervinden vrouwelijke patiënten soms een verergering van de klachten en die kunnen weer minder worden na de overgang. Dit alles zou erop kunnen duiden dat geslachtshormonen invloed hebben op de aandoening.